Page 29 - ASTTRO
P. 29
Öğretmenimiz anlatırken yazıyı bulmak nereden
akıllarına gelmiş Sümerlerin. Bu işaretler nasıl ortaya
çıkmış? Diye düşünüp sormak için kendimi zor tutu-
yordum. Sonunda elimi kaldırıp,
— Öğretmenim Sümerler bu işaretleri nasıl bul-
muşlar?
— Aslı bu çok isabetli bir soru oldu. İşaret-
ler nasıl ki aramızdaki anlaşmamızı sağlıyorsa bu
işaretlerden önce de Sümerler bazı işlerini belgele-
mek, kayıtları saklamak için işaretler kullanıyorlarmış.
Mesela elma işareti elmayı, tavuk işareti tavuğu anlatı-
yor. İşte Sümerlerde aralarında bilgi alışverişi yapmak
için yuvarlak para şeklinde kilden nesnelere üstüne bu
işaretleri yapıyorlardı. Yuvarlak içindeki tavuk sayısı
karşı tarafa kaç tane tavuk verdiğinizi ya da aldığınızı
gösteriyordu. Günümüzde alışverişte aldığımız fiş de-
nen belgeye benziyor. Yani harf denen işaretlerin ilk
hâli. Bu diğer varlıklar için de böyleydi. Tabi bildiğimiz
harfe geçilmesi için çok uzun zaman geçmesi gereki-
yordu. Yüz yıllar sonra bu işaretler ve yazı olmuştu.
Leyla’nın aklına çok ilginç bir soru gelmişti. Herkes
bir anda dönüp ona baktı. Öğretmenim “Aklımı karış-
tıran bir soru var. Mesela sevinçlerini, kızgınlıklarını
28