Page 8 - 4SINIF HAFTALIK FOY OZETLER(020824)_240805_215038
P. 8
FEN BİLİMLERİ
FEN BİLİMLERİ
Mamutlar, dinozorlar ve ejderhalar artık günümüzde
yaşamamaktadırlar. Bu hayvanların kalıntıları sayesinde on-
ların yaşamları konusunda bilgi sahibi oluruz.
Fosil: Geçmişte yaşamış canlılara ait iz ve kalıntılara
denir. Fosillere genellikle kayaçların içinde rastlanılmakta-
dır. Ayrıca, okyanus diplerinde bazı canlıların fosillerine rast-
lanmıştır. Fosiller incelenerek geçmişte hangi canlının hangi
zaman diliminde yaşadığı, bu canlıların vücut yapıları, nasıl
beslendikleri konusunda bilgi sahibi oluruz. Fosil ne kadar derinde bulunduysa bu canlının o kadar
eski zaman diliminde yaşadığı tespit edilir. Çene ve diş yapısı incelendiğinde ise beslenme şekli
konusunda bilgi sahibi oluruz. Fosilleri inceleyen bilim dalına paleontoloji denir. Fosilleri inceleyen
bilim insanlarına paleontolog denir. Fosillerin oluşabilmesi için uzun yıllara ihtiyaç vardır. Canlılar
öldükten sonra yumuşak kısımları çürür ve toprağa karışır. Geriye kalan kemik, diş gibi sert kısımlar
uzun zaman çürümeden kalabilirler. Bitkiler ise kayaların arasına saklanarak korunabilirler. Canlı
kalıntıları, taş, toprak, topraktaki çeşitli maddelerin üstü örtülerek saklanır. Sıkışma ve sertleşme
sonucu canlı kalıntıları taşlaşır ve fosilleşme oluşur. Her canlının kalıntısı fosilleşemez. Çünkü fo-
silleşmenin oluşabilmesi için canlının sert kısımlarının gerekli koruyucu ortamlarda olması gerekir.
Fosilleşmenin oluşabilmesi için en elverişli ortamlar buzullar, deniz, göl, okyanuslar ve çam reçine-
leridir. Milyonlarca yıllık fosilleşme sonucu kömür, petrol, doğalgaz oluşmuştur. Bu tür yakıtlara fosil
yakıtlar denilmektedir. Fosil yakıtlar hava kirliliğine sebep olur. Günümüze fosil yakıtların kullanımı
azaltılmaya çalışılmaktadır. Fosiller ortaya çıkarılırken dikkatli ve titiz çalışılmalıdır. Fosiller oldukça
kırılgan bir yapıya sahiptir. Fosiller gerekli konuma önlemleri alındıktan sonra bir yerden başka bir
yere taşınabilirler. Fosiller sayesinde o bölgenin uzun zaman dilimi içerisinde yaşadığı değişimi
gözlemleme şansı buluruz. Bölgedeki iklim, bitki türleri hakkında bilgi sahibi oluruz.
Haftalık Ödev Föyü Özetler / 2. Hafta 8