Page 4 - 4SINIF HAFTALIK FOY OZETLER(020824)_240805_215038

FEN BİLİMLERİ
FEN BİLİMLERİ
Üzerinde yaşadığımız katmana yer kabuğu denilir. Yer kabuğunu karalar ve sular oluşmakta-
dır. Sular karaların yaklaşık üç katı alan kaplar. Yer kabuğu kara tabakası ise kayaçlardan oluşmak-
tadır. Yağmur, rüzgar gibi hava olayları ile gün içerisindeki sıcaklık farkı kayaçların aşınmasına ve
ufalanmasına sebep olur. Kayaçlar ufalanarak kayaları oluşturmaktadır. Kayalar ufalanarak taşları,
taşlar da ufalanarak toprağı meydana getirir. Çevremizde farklı özelliklere sahip taşlar görmekteyiz.

Bu taşların farklılığını sağlayan ise mineral adlı maddedir. Kayaçlar bulundurdukları minerallere
göre sert, yumuşak ya da farklı renkler olabilmektedir. Bazı kayaç ve minerallerin ekonomik de-
ğeri vardır. Bazı kayaç ve minerallerin ise ekonomik değeri yoktur. Ekonomik değeri olan kayaç ve

minerallere maden denilmektedir. Günlük yaşamda kullandığımız birçok eşyanın hammaddesini
madenler oluşturmaktadır. Madenler uzun yıllar neticesinde oluşur. Bu yüzden değerleri bilinmez-
se tekrar oluşumları için uzun yıllar beklemek gerekir. Bir ülkenin en önemli zenginliklerinden biri
de madenlerdir. Madenler doğru kullanıldığında ülke ekonomisine oldukça katkı sağlarlar. Önemli
olan madenlerin katma değer yaratarak işlenmesidir. Yani ham madde olarak değil de işlenip sa-

tıldığında ülke ekonomisine daha fazla gelir getirdiği görülmektedir. Ülkemiz demir, bakır, krom,
bor, lületaşı, taş kömürü ve linyit açısından oldukça zengin kaynaklara sahiptir. Sahip olduğumuz
madenleri kendimiz çıkarıp kendimiz işleyip kendimiz üretime kazandırmalıyız. Ham olarak çıkarı-

lan madenlerin son ürün haline gelebilmeleri için ilaç, kimya, inşaat, tarım sektörlerinin de gelişmiş
olması gerekir. Bazı madenlerin kullanım alanları aşağıda verilmiştir.

  Bakır, elektrik kablolarının yapımında, süs ve mutfak eşyası yapımında kullanılır.

 Mermer; heykel, süs eşyası, mutfak tezgahı, mezar taşı yapımında kullanılır.

 Linyit; elektrik enerjisi üretimi sanayi, ev ve iş yerlerinin ısınmasında kullanılır.

 Taş kömürü, linyitten daha fazla enerji verdiği için demir çelik fabrikaları ve termik santrallerde

kullanılır.

 Gümüş; mücevher ve süs eşyası yapımında ayna ve diş dolgusu yapımında kullanılır.

 Civa; kuyumculuk, tarım, boya ve ilaç sanayinde kullanılır.

 Demir; ev eşyaları yapımında, inşaat sektöründe, köprü ve tren yolu raylarında kullanılır.

 Bor; ülkemiz dünyanın en zengin bor yataklarına sahiptir. İlaç, gübre üretimi, havacılık, cam sa-

nayi ve inşaat sektörü gibi pek çok alanda Bor kullanılır.

 Altın; mücevher ve süs eşyası yapımında, elektronik sanayisinde kullanılır.

 Alüminyum; uçak ve otomobil sanayisinde, mutfak eşyası yapımında kullanılır.

 Krom, uçak ve gemi yapımında kullanılır.

 Kurşun; ambalaj ve akü yapımında, savaş sanayinde kullanılır.

Haftalık Ödev Föyü Özetler / 1. Hafta 4