Page 38 - 77 türkçe

TÜRKÇE TESTİ

(18 ve 19. soruları aşağıdaki metne göre 20. Günümüzde ameliyatlı bölgelerde bir enfeksiyon ger-
cevaplayınız.) çekleştiğinde, enfeksiyonun tespiti ancak laboratuvar
kültürlerinin çalışılmasıyla gözlenebiliyor. Enfeksiyon
Yüzgeçayaklılar üst familyasının en büyük ve en kü- ilerlediğinden işlem zaman kaybına neden oluyor. Yeni
çük türleri fokgiller familyasına aittir. Fokgillerin ortala- yapılan araştırmada ise sensör doğrudan yaraya yerleş-
YINCILIK
ma ölçüleri morslar ve denizaslanıgillerden küçüktür. tirilerek, hızlı bir şekilde enfeksiyon tepkisi ölçülebiliyor.
YINCILIK
En küçükleri Baykal foku ve kıvrak fok, 110–140 cm Araştırmacıların geliştirdiği bu sensör belli bakteri türle-
uzunluğa ve 50 kg’dan biraz fazla bir ağırlığa ulaşırlar.
Büyüklük rekorunu 6,5 metre uzunluğa ve 4 ton ağırlı- rinden DNaz enzimine yıkılıyor. Hidrojelin içindeki elekt-
ğa kadar varan deniz fili tutmaktadır. Denizaslanıgiller- ronikler ise hidrojelin bozunum derecesini ölçerek akıllı
den farklı olarak, fokgillerde çoğunlukla dişi ve erkek telefona enfeksiyon bulduğunu haber veriyor. Araştır-
türler aynı büyüklükte, bazen dişiler biraz daha büyük macılar bu teknolojiye, “yaralarda kablosuz enfeksiyon
olurlar. Sadece deniz fillerinde erkekler dişilerden çok tespiti” yani “wireless infection detection on wounds”
daha büyük olurlar. Fokgillerin ön yüzgeçleri denizas- (WINDOW) adını verdi. WINDOW teknolojisinin temelin-
lanıgillerde olduğundan küçüktür. Parmaklarında güçlü de cilt gibi nemli ortamlarda stabil kalabilen DNA tabanlı
tırnakları vardır. Bu tırnakları ile yere tutunur ya da ka- hidrojel var. Başlangıç testleri diyabet hastalarının ayak
rın içine mağaralar kazarlar. Sadece bazı antarktik tür- yaralarından sıyırma (swab) alınarak yapıldı. Araştır-
lerde tırnaklar gerilemiştir. Arka yüzgeçlerinde en dışta macılar vakaların büyük kısmında yeni teknolojinin, far-
kalan parmak en uzunudur. Arka yüzgeçlerinde de tır- kı tespit edebildiğini buldu. Sonrasında sensör farelerde
nakları vardır, ama bu tırnakları kullanmazlar. Güney açık yaralarda 24 saat süresince denendi. Sensör, en-
yarıkürenin çoğu türlerinde bu arka yüzgeç tırnakları feksiyon emareleri görülmeden öncesinde enfeksiyonu
yok olmuştur. tespit edebiliyor. Yine de araştırmacılar sensörün sü-
A
A 18. Bu parçada foklarla ilgili hangi bilgilere ulaşılamaz? reye karşı hassas olduğunu ve yaklaşık 24 saatte bir
değiştirilmesi gerektiğinin altını çiziyor. Sensör şimdilik
Y A) Fokgillerin çoğunda dişi ve erkek aynı büyüklükte- Y stafilokok aureus bakterisinde denense de çoğu bakteri

türü DNaz enzimi ürettiğinden diğer bakterilerde de işe
VİTİKLİ
VİTİKLİ
yarayabileceği düşünülüyor. Araştırmacılar diğer enzim-
dir.
ler için benzeri sensörler geliştirildiğinde, diğer bakteri-
B) Fokgiller denizaslanıgillerden daha küçüktür.
lerin de tespit edilebileceğine inanıyor.
C) Fokgillerin parmakları büyük olduğu için birden çok
işleve sahiptir. Bu araştırmanın amacı aşağıdakilerden hangisinde
D) Fokgillerin arka yüzgeçlerindeki tırnaklar mağara verilmiştir?
kazabilmesini sağlar.
A) Farelerin yaralarını iyileştirme
B) Süresiz sensör geliştirebilmek

C) Yaraların enfeksiyonunu sensör aracılığı ile tespit
edebilmek
D) Diyabet hastalarındaki enfeksiyon oranını tespit
19. Bu parçada foklarla ilgili aşağıdakilerden hangisine edebilmek
MA A) Boylarına
MA
değinilmemiştir?

B) Tırnaklarına

C) Beslenmelerine
D) Ön yüzgeçlerine

7S-2D-T2-1 7