Page 54 - 4.sınıf Modüler Sosyal Bilgiler

2.ÜNİTE Kültür ve Miras (Milli Mücadele Dönemi (Cepheler) )

ROBO X‘LE ÖĞRENELİM

TEKALİF-İ MİLLİYE EMİRLERİ NELERDİR?
1 Halk, elindeki silah ve cephaneyi 3 gün içinde orduya teslim edecek.
2 Her aile bir askeri giydirecek.

3 Yiyecek ve giyecek maddelerinin %40’ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri ödenecek.
4 Her türlü makineli aracın %40'ına el konacak.
5 Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20’sine el konacak.
6 Sahipsiz bütün mallara el konacak.
SAKARYA MEYDAN MUHAREBESİ: 23 Ağustos 1921 tarihinde başlayan Sakarya Savaşı hiç ara verilmeden gece ve
gündüz devam eden karşılaşmalardandır. Dünya tarihine ”en uzun muharebe” olarak da geçen savaş 13 Eylül 1921
tarihinde Türk ordusunun zaferiyle sonuçlanmıştır. Mustafa Kemal ”Gazi” ve ”Mareşal” unvanlarına layık görüldü.
Başkomutan Mustafa Kemal, Sakarya Meydan Muharebesi sırasında ülke savunmasını şu tarihi sözle ifade etmiştir:
”Hattı müdafaa yoktur, satih müdafaa vardır. O satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaşın kanı ile
ıslanmadıkça bırakılamaz.”
BÜYÜK TAARRUZ VE BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ: 30 Ağustos 1922 tarihinde gerçekleşen Başkomutan-
lık Meydan Muharebesi nedenleri başında, Yunan ordusunun imha edilmesi ve yurdun düşman işgalinden temiz-
lenmesi gelmektedir. Kaçan Yunan ordusunun yeni bir savunma hattı oluşturmasını engellemek amacıyla Mustafa
Kemal ”Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini verdi.
CUMHURİYETİN İLANI: Mustafa Kemal, Erzurum Kongresi sırasında hükümet şeklinin cumhuriyet olacağını söyle-
mişti. 23 Nisan 1920'den beri Türkiye'yi idare eden Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti, adı konulmamış da olsa
esas olarak cumhuriyet yönetimiydi. 1 Kasım 1922'de saltanatın kaldırılmasıyla cumhuriyetin ilan edilmesinin önü
açıldı. Birinci dönem TBMM üyeleri, Millî Mücadele'nin zaferle sonuçlanmasından sonra l Nisan 1923 tarihinde yeni
seçim kararı aldılar. Yeni kurulan meclis, Lozan Barış Antlaşması'nı onayladı. Böylece millî bağımsızlık tam olarak
gerçekleşmiş oldu. Cumhuriyetin ilanından bir gün önce Mustafa Kemal , Çankaya Köşkü'nde arkadaşlarına ”Ya-
rın cumhuriyeti ilân edeceğiz.” dedi. ”Türkiye Devleti'nin hükümet şekli cumhuriyettir.” hükmünün yer aldığı tasarı
meclise sunuldu.TBMM'de yapılan konuşmalardan sonra cumhuriyetin ilânı kabul edildi. 29 Ekim 1923’te ”Yaşasın
cumhuriyet!” sesleri arasında alkışlarla cumhuriyet ilân edildi. Gazi Mustafa Kemal Paşa, TBMM tarafından yeni Türk
devletinin ilk cumhurbaşkanı seçildi.

Kazanım Etkinlik-1

Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başına “D“, yanlış olanların başına “Y“ yazalım.

Dünya tarihinde “En uzun muharebe“ olarak bilinen savaş Sakarya Meydan Muharebesi‘dir.

Mustafa Kemal hükümet şeklinin cumhuriyet olacağını Sivas Kongresi‘nde söyledi.

Mustafa Kemal “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz‘dir. İleri!“ sözünü Sakarya Savaşı‘nda söylemiştir.

Cumhuriyet 29 Ekim 1923‘te ilan edildi.

54